آسیب‌های اسباب‌بازی‌های کودک را بشناسیم
خطر بعضی از اسباب‌بازی و بازی‌ها برای کودکان فراتر از آن‌چیزی است که اغلب تصویر می‌شود؛ بلعیدن باتری‌های ساعتی، قطعه‌های لِگو، آسیب اجرای شکسته اسباب‌بازی‌ها به کودک و … تنها بخشی از این خطرها هستند. موضوعی که یک کارشناسان ایمنی درباره آن هشدار داده است.
علی صباغی، آتش‌نشان و کارشناس ایمنی در گفت‌وگو با ایسنا درباره ویژگی‌های اسباب‌بازی‌های ایمن و ناایمن برای کودکان گفت:«بازی یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی کودکان است و اسباب‌بازی نیز قاعدتا در کنار سرگرم کردن کودکان کمک می‌کند تا توان‌مندی‌های جسمی و ذهنی نیز کسب کنند. به همین دلیل آگاهی بزرگترها نسبت به نکته‌های ایمنی اسباب‌بازی‌ها بسیار اهمیت دارد. این آگاهی زمانی اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند که بر اساس آمار بسیاری از کودکان زیر ۶ سال آسیب‌های بسیاری را از اسباب‌بازی‌های ناایمن دچار شدند.»
به گزارش گلپونه وی با بیان این‌که آمار آسیب دیدن کودکان با اسباب‌بازی‌ها بیش از آن چیزی است که معمولا از سوی بزرگترها تصور می‌شود ادامه داد:«ایمنی و استاندارد بودن اسباب‌بازی بسیار ضروری و مهم است، علاوه بر آن ایمن ماندن این وسایل هم دارای اهمیت است. یعنی همان‌طور که ممکن است خودرویی در هنگام خرید، ایمنی لازم را داشته باشد و بعد از چندسال ایمنی خود را از دست بدهد، ممکن است یک اسباب‌بازی استاندارد هم بعد از مدّتی ایمنی خود را از دست بدهند.»
به شناسنامه ایمنی اسباب‌بازی‌ها توجه کنید
شرکت‌های سازنده‌ی اسباب‌بازی باید شیوه‌نامه‌ها و اخطارهای لازم را بر جعبه‌ی اسباب بازی درج کنند. این موضوع ساده‌ای به نظر می‌رسد، امّا حتما باید رعایت شود. بزرگترها باید نکته‌های نوشته شده بر روی جعبه‌ی اسباب‌بازی را به خوبی بررسی کرده و متوجّه شوند که آیا اسباب‌بازی با توانایی‌های کودکشان هم‌خوانی دارد یا خیر؟
برای نمونه کاملا مشخص است که کودکان زیر سه سال هر جسمی را داخل دهانشان می‌گذارند پس نباید اسباب‌بازی‌هایی در دسترسشان باشد که دارای قطعه‌های ریز و جداشونده است.
اسباب‌بازی باید متناسب با سن کودکان انتخاب شود. اسباب‌بازی کودکی که دو یا سه ساله است باید متفاوت از کودکی پنج ساله باشد.
کودکان معمولا اسباب‌بازی‌ها را داخل دهانشان می‌گذارند، اگر اسباب‌بازی قطعه‌های کوچکی داشته باشد یا برای ساخت آن از رنگ و مواد سمّی استفاده شده باشد کودک آسیب خواهد دید. بهتر است اسباب‌بازی کودکان کمتر از سه سال قابل شست‌وشو باشد.
اسباب‌بازی را سبک و سنگین کنید
در خرید اسباب‌بازی به وزن آن هم توجه داشته باشید. اگر اسباب‌بازی سنگین باشد ممکن است است هنگام بازی، از دست کودک رها شود، روی سَر یا دست و پایش بیفتد و به او آسیب بزند.
به ظاهر اسباب‌بازی توجّه کنید
توجّه به ظاهر اسباب‌بازی مهم است، اگر اسباب‌بازی دارای گوشه‌های تیز باشد ممکن است بدن کودک را خراش دهد. هم‌چنین ممکن است به داخل بدن کودک فرو رود و او را مصدوم کند.
اغلب خرید اسباب‌بازی‌هایی که جنس پلاستیک فشرده، چوب، فلز و … دارند برای کودکان حدود دو تا سه سال توصیه نمی‌شود. بهتر است برای آن‌ها عروسک‌های پولیشی یا پلاستیک‌های نرم و یک تکّه خریداری شود.
دقّت داشته باشید که عروسک‌های پولیشی نباید سوراخی داشته باشند که محتوای داخل آن بیرون بیاید. این عروسک‌ها باید دوخت محکمی داشته باشند.
مراقب اسباب‌بازی‌های طناب دار باشید
اسباب‌بازی‌هایی که طناب یا نخ بیشتر از طول ۳۰ سانتی‌متر دارند برای کودکان مناسب نیستند. ممکن است این نخ یا طناب دور گردن کودک پیچیده شود و او را در غفلت بزرگترها دچار خفگی کند.
محفظه‌ی باتری‌های را محکم کنید
بسیاری از اسباب‌بازی‌ها به وسیله‌ی باتری کار می‌کنند. برخی از آن‌ها، از جمله باتری‌های ساعتی کودک را با خطر خفگی یا سایر آسیب‌ها به دلیل بلعیدن باتری مواجه می‌کند.
از آن‌جایی که باتری‌ها حاوی مواد شیمیایی و خطرناک هستند. در صورت خورده شدن ممکن است به مری یا معده‌ی کودک آسیب برساند. بنابراین محفظه‌ی اسباب‌بازی‌ها و لوازم دیگر مثل کنترل‌های لوازم برقی که باتری دارند حتما باید دارای پیچ باشد تا به راحتی باز نشود.
مراقب بازی بزرگترها باشید
گاهی بزرگترها بازی‌هایی انجام می‌دهند که با مهره‌ها سَر و کار دارند. بازی‌هایی مانند منچ، شطرنج، دبرنا، بازی‌های رومیزی و … . در این شرایط لازم است که بزرگترها دقّت داشته باشند که کودک از روی کنجکاوی قطعه‌ای را برندارد که بعدا برایش خطر خفگی ایجاد کند.
آسیب روانی اسباب‌بازی‌ها را در نظر بگیرید
برخی اسباب‌بازی‌ها نورهای لیزی از خود ساطع می‌کنند که این به چشم کودک آسیب می‌زند. حتّی در برخی موارد ممکن است موجب وحشت او هم شود. درمجموع نباید فراموش کرد که از آسیب روانی برخی از بازی‌ها به کودکان هم غافل نشویم. برخی از ماسک‌های صورت، برخی بازی‌ها و لوازم بازی و … می‌تواند کودک را دچار وحشت کرده و آثار بدی بر روحیات او بر جای بگذارد.
تفنگ‌های ترقّه‌ای را جدی بگیرید
اسباب‌بازی مانند تفنگ‌های ترقّه‌ای، ساچمه‌ای، توپکی برای کودکان ایمن نیست. تفنگ‌هایی که ترقّه‌ای هستند ممکن است کودک را با خطر سوختگی مواجه کنند؛ آسیب برخی از این تفنگ‌ها نیز به چشم، صورت و … وارد می‌شود.
مراقب شوخی‌ها باشید
بعضی از لوازم هستند که هم به‌عنوان بازی و هم شوخی استفاده می‌شود. برای نمونه یکی از این‌ها جعبه‌ی آدامسی است که وقتی در آن باز می‌شود یک شوک الکتریکی خیلی ضعیف را به فرد وارد می‌کند. این‌ها گاهی برای ترسناندن استفاده می‌شود، که البته گاهی خطر شوک را در پی خواهد داشت. این کار می‌تواند خطرناک باشد و در سنین متفاوت موجب ایست قلبی نیز بشود. درمجموع استفاده از لوازم شوخی برای کودکان توصیه نمی‌شود.
در «خاله بازی» هم ایمنی را فراموش نکنید!
گاهی کودکان برای «خاله بازی» وسایل داخل خانه استفاده می‌کنند که ممکن است دستشان داخل لیوان، قوری یا و … گیر کند. هم‌چنین این نکته نیز مهم است که این وسایل اگر پلاستیکی نباشند ممکن است دچار شکستگی شوند و دست کودکان را ببرد. این وسایل باید مخصوص باشد و با لوازم خانه بازی نکنند. سایز و جنس این لوازم باید متناسب با سن کودک باشد.
بعضی از وسایل نیز، اسباب‌بازی نیستند امّا کودکان آن‌ها را از میان لوازم خانه برمی‌دارند و به عنوان اسباب‌بازی استفاده می‌کنند. مثلا فندک، کنترل تلویزیون، قاشق، چنگال و …. برای همین باید بر این مورد نیز نظارت شود که کودک از چه لوازمی برای بازی استفاده می‌کند.
اسباب‌بازی‌ها را از روی زمین جمع کنید
جمع‌آوری اسباب‌بازی کودکان از روی زمین یکی از نکات مهم است. وسایل بازی کودکان باید دارای نظم باشد و پس از هر بار بازی از روی زمین جمع‌آوری شود.
دیده می‌شود که گاهی هر کدام از اسباب‌بازی‌ها در نقطه‌ای از منزل سرگردان هستند. این اتّفاق می‌تواند علاوه بر آسیب به پای کودک خطر پرت شدن روی زمین را در پی داشته باشد که خود کودک دیگران را تهدید می‌کنند.
در این‌باره بیشتر در گلپونه بخوانید: اسباب‌بازی، فرصتی برای کسب مهارت کودکان
ایمنی در بازی‌هایی که اسباب‌بازی ندارند!
دربعضی از بازی‌ها مانند گرگم به هوا، قایم باشک و … با وسیله‌ی خاصی مواجه نیستیم، امّا حتما باید به سن کودک توجه شود و والدین بر بازی آن‌ها نظارت داشته باشند، گاهی ممکن است کودک برای قایم شدن به جاهایی برود که امکان خروج از آن را نداشته یا برایش خطرناک باشد.
درست است که بازی از سوی بسیاری از کارشناسان برای کودک توصیه شده است، امّا این بازی باید متناسب با سن و روحیات و نظارت والدین انجام شود تا پیامدهای دیگری نداشته باشد.
توصیه‌های دیگر ایمنی اسباب‌بازی
استفاده از برخی رنگ‌های انگشتی و خمیر بازی‌ها محدودیت سنّی دارد. حتما باید به سنّی که برای استفاده از آن تعیین شده توجه کرد. کودک ممکن است خمیربازی یا رنگ را داخل دهانش قرار دهد. اگر چه که روی بسته‌بندی بسیاری از این لوازم نوشته شده که با استفاده از نشاسته و رنگ خوراکی تهیه شدند امّا به هر حال باید پس از سن مشخصی از آن استفاده کرد.
ساخت بعضی از اسباب‌بازی‌های به شکلی حفره‌ای هستند و ممکن است که دست یا پای کودک داخل آن گیر کند. برای مثال یک سری از اسباب‌بازی‌ها از چند حلقه تشکیل شدند که کودک باید آن‌ها را به ترتیب داخل یک ستون بگذارد. در مواردی کودک دست خود را داخل این حلقه‌ها می‌برد. امّا دیگر نمی‌تواند در بیاورد که در این شرایط ممکن است حتی نیاز به برش دادن قطعه اسباب‌بازی شود.
والدین حتما باید به‌صورت مرتب یک‌بار وسایل بازی کودک را بررسی کنند تا مشکلی از لحاظ ایمنی نداشته باشتند. قطعه‌های شکسته‌ی اسباب‌بازی‌ها را دور بیندازند چرا که قطعه‌های باقی مانده از این لوازم بسیار خطرناک است.
بزرگترها باید نسبت به لوازمی که در دسترس کودکان است حسّاسیت داشته باشند. بریدگی، فرورفتگی، خفگی، گیر کردن دست و پا داخل حفره‌های اسباب‌بازی، ضربه‌ی ناشی از اسباب‌بازی‌های سنگین و… از جمله خطرهایی است که اسباب‌بازی‌هایی که داخل خانه استفاده می‌شوند ممکن است برای کودکان ایجاد کند.
اگر چه که اصلا نباید از بازی کودکان با اسباب‌بازی‌ها جلوگیری کرد امّا باید به تهّیه‌ی وسایل بازی برای کودکان دقّت کرد.
