معلّم‌هایی که به یادماندنی شدند
معلّم‌ها نقش پُررنگی در تربیت و رشد شخصیت کودکان ایفا می‌کنند. به‌همین خاطر در چند دهه‌ی اخیر در رسانه‌هایی مانند تلویزیون و سینما و …، شاهد حضور پُررنگ شخصیت معلّم‌ها بوده‌ایم. معلّم‌های مهربان و گاهی بداخلاق و عصبانی و معلّم‌های بسیار دلسوز و … معلّم‌هایی که در یاد و خاطره‌ی بسیاری از تماشاگران که در سال‌های دهه‌ی ۶۰ کودک بودند ماندگار و به‌یادماندنی شدند.
در این گزارش گلپونه می‌خواهیم به بهانه‌ی روز معلّم، چندتا از آموزگاران به یاد ماندنی تلویزیون را معرفی کنیم. معلّم‌هایی که شاید برای بچّه‌های امروز کمی ناآشنا به‌نظر برسند ولی پدر و مادرها و بزرگترهایشان با آنها خاطره‌های زیادی دارند. بی‌شک اگر کودکان امروز هم با آنها آشنا شوند، دوستشان خواهند داشت.
گزارش: مهدیه اسمعیلی
بچّه موش‌های عزیز، گوش کنید!
اگر متولّد دهه‌های ۶۰ و یا ۷۰ باشید برنامه‌ی عروسکی «مدرسه‌ی موش‌ها» به کارگردانی مرضیه برومند را به خاطر دارید. مدرسه‌ی موش‌ها یک برنامه‌ی تلویزیونی جذاب، با پیام‌های اخلاقی و دغدغه‌ی الگوسازی کودکان را برای نخستین مواجه با مدرسه، دوستان و اجتماع تازه آماده می‌کرد.
یکی از مهمترین شخصیت‌های این برنامه که بخش مهمی از داستان حول‌محور او می‌گذشت، آقای معلّم، با صداپیشگی ناصر غفرانی و عروسک‌گردانی طاهره برومند بود. او با جدّیت و صدای تو دماغی‌اش مدام میان شلوغی کلاس فریاد می‌کشید:«بچّه موش‌های عزیز… و سعی می‌کرد شلوغی کاری‌ها را ساکت کند. آقای معلّم شخصیتی مقتدر، مهربان و دلسوز بود. او بیش از یک معلّم برای بچّه موش‌ها وقت می‌گذاشت و سعی می‌کرد به بهترین شکل ممکن آنها را تربیت کند.
گفتنی است سری بعدی این مجموعه بعد از سه دهه در سال ۱۳۹۳، دوباره با موفقیت دوباره به سینماها برگشت و طرفدارهای این مجموعه‌ی تلویزیونی را حسابی به وجد آورد. آقا معلّم بعد از گذشت ۳۰ سال، به پیرمردی تبدیل شده که حالا در آغاز سال تحصیلی تازه، قرار است بازنشسته شود. در جشن بازگشایی مدرسه، از زحمت‌های او قدردانی می‌شود و فرد دیگری را به‌عنوان آموزگار معرفی می‌کنند. آقا معلّم بعد از این‌همه سال، هم‌چنان خوش‌پوش است، کت و شلوار و کراوات به تن دارد و اندکی در ژست و قیافه‌اش تغییری به وجود نیامده است. معلّم تازه که شخصیتی بسیار بلندپروازی دارد تازه به شهر موش‌ها آمده است تجربه‌ی آقا معلّم را ندارد. او زیاد خطر «اسمشو نبر» را جدی نمی‌گیرد و به بچّه‌ها قول می‌دهد به بهانه‌ی گردش علمی، آنها را به بیرون شهر ببرد امّا مدیر مدرسه با تصمیم او مخالفت می‌کند و ماجراهای دیگری در این میان اتفاق می‌افتد.
فیلم شهر موش‌ها را در فیلیمو ببینید
آقا اجازه! هولم نکن…
شاید در روزهایی که جنگ تحمیلی سال‌های ۶۰، حضور در مدرسه را درست مثل این روزهای کرونایی مختل کرده بود، پخش مجموعه‌ای با چاشنی طنز که در فضای مدرسه اتفاق می افتاد، می‌توانست حال دانش‌آموزان را خوب کند و قدری از انرژی از دست‌رفته را به آنان بازگرداند. مجموعه‌ی تلویزیونی «ق، مثل قلقلک» مجموعه‌ای سرگرم‌کننده، شاد و آموزنده برای دانش‌آموزان آن‌سال‌ها بود. این مجموعه یک معلّم با بازی زنده یاد حسین محب‌اهری داشت که با مدل مو و ریش گاهی از فرط عصبانی شدن سرش را به دیوار می‌کوبید و این کار خنده‌ی دانش‌آموزان را به همراه داشت. دلیل عصبانی شدن او نیز مبصر رفوزه و درس‌نخوان کلاس، با بازی محمّد کدخدایی بود که حتّی در شمردن کار ساده‌ای مثل شمردن انگشت‌های دستش هم ناتوان بود. آقا معلّم این مجموعه‌ی تلوزیونی یکی از معلّم‌های ماندگار تاریخ تلویزیون است.
بچّه‌های مدرسه‌ی همّت
بچّه‌های مدرسه همّت، یک مجموعه‌ی تلوزیونی به کارگردانی رضا میرکریمی بود. کاری از گروه کودک و نوجوان شبکه‌ی دو که توانست در زمان پخشش در میانه‌ی دهه‌ی ۷۰، مخاطب‌های زیادی به دست آورد. بچّه‌های مدرسه همّت داستان تعدادی از پسربچّه‌هایی بود در مقطع راهنمایی که به دلیل نبود مدرسه در محل زندگی‌شان، به مدرسه شبانه‌روزی در شهر روی آورده بودند و در هر قسمت برای یکی از آنها اتّفاق‌های تازه‌ای می‌افتاد.
مدرسه‌ی همّت ناظم مهربانی داشت، با بازی مهران رجبی که نخستین بازی‌اش را تجربه کرد. گویا معلّمی در مدرسه‌ی همّت برایش خوش‌یمن بود و باعث شد از از آن به بعد و تا به امروز، در سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی زیادی بازی کند. مهمترین ویژگی این معلّم دوست‌داشتنی، بازی ساده، روان و باورپذیرش است.
گفتنی است مواردی که ذکر شد، تنها چندتایی از معلّم‌های به یاد ماندنی تلویزیون در دوران دهه‌ی ۶۰ بودند. یکی از کارهای جالبی که می‌توان در این روزهای قرنطینه در خانه انجام داد، تماشای این مجموعه‌های خاطره‌انگیز به همراه کودکان و صحبت درباره‌ی حال و هوای آن‌روزها و برنامه‌ها است. این ایده می‌تواند قوّه‌ی تخیّل و خلّاقیت کودکان را تقویت کند و آنها را با سبک زندگی و تفکر گذشتگان نیز آشنا کند.
دراین‌باره می‌توان به فیلم‌های«پرنده‌ی کوچک خوشبختی» و «رابطه» به کارگردانی پوران درخشنده، «قصّه‌های مجید» به کارگردانی کیومرث پوراحمد، «شنا در زمستان» کارگردان: مجید مجیدی، «تیک‌تاک» کارگردان: محمدعلی طالبی، «اَتل مَتل توتوله» به کارگردان: محمد جعفری هرندی، «پشت پرده‌ی مه» کارگردان: پرویز شیخ طادی، «خانه‌ی دوست کجاست؟» و مشق شب» به کارگردانی عباس کیارستمی و … اشاره کرد.
