نرگس محمدی تصویرگر کودکان:
بازی، تمرین زندگی است
در سال‌های اخیر، پانزدهم آبان‌ماه، در تقویم کشور به نام روز «تصویرگری» نام‌گذاری شده است و هفته‌ی نزدیک به این‌روز، با عنوان «هفته‌ی تصویرگری»، برای گرامی‌داشت هنر تصویرگران؛ توصیف‌کنندگان تصویری مفاهیم و متون کتاب و مجلّه‌های کودک، با مجموعه برنامه‌هایی مثل نمایشگاه، نشست‌های تخصصی، بزرگداشت استادان این هنر، برگزار می‌شود. به بهانه‌ی این روز،گفت‌وگوی گلپونه با نرگس محمدی؛ تصویرگر کودکان و نوجوان را در ادامه در ادامه می‌خوانید:
•• ازکودکی‌تان شروع کنیم، چه خاطره‌های از آن دوران دارید؟
دوران کودکی بیش‌تر با دخترعموها و پسرعموهایم هم‌بازی بودم، یک خاطره جالب که از آن‌روزهای خوب به یاد دارم این است که یک‌روز بهاری بعد از یک بارندگی طولانی، نزدیک خانه‌ی ما محوطه‌ی بزرگ و پُرآبی درست شده بود. ما بچّه‌ها هم در خیال خود فکر کردیم که آن‌جا دریا است. با تخته و چوب و ابزاری‌که در اطراف‌مان بود، یک قایق چوبی ساختیم و دل به آب زدیم. نوبت به نوبت با قایق دست‌ساز در دریای خیالی‌مان به اصطلاح رفتیم قایق‌بازی و دست آخر خیس و گُلی به خانه‌هایمان برگشتیم.
•• در کودکی به چه اسباب‌بازی‌هایی علاقه‌ی بیش‌تری داشتید؟
خیلی زیاد با اسباب‌بازی، بازی نمی‌کردم. ولی خب مانند بیش‌تر بچّه‌ها عروسک و چیز‌های دیگر داشتم که اصلا شبیه اسباب‌بازی‌های پُر زرق‌وبرق امروزی نبودند. آن‌ها خیلی ساده و ابتدایی بودند،که کمک می‌کرد بازی را با خلاقیت خودمان پیش ببریم.
یادم است مادرم به ابتکار خودش با چوب و پارچه و وسایل دورریختنی، عروسکی زیبا و دست‌ساز برایم درست کرده بود که بیش‌تر با آن سرگرم بازی بودم.
•• آیا اسباب‌بازی‌هایتان را به یادگار از دوران کودکی حفظ کرده‌اید؟
بله. چند تا عروسک و دیگ و دیگ‌چه‌ی مسی را مادرم در چمدانی مخصوص برایم یادگاری نگه داشته است.
•• دوست دارید به دوران کودکی بازگردید؟
همیشه دوران کودکی را دوست داشتم. با این‌که کمی به خاطرآوردن آن‌روزها برایم مبهم است، امّا هرچه فکر می‌کنم به جز شادی، بازی و جست‌و‌خیز چیز دیگری در یادم نمی‌آید. کودکی من در دوران جنگ سپری شد. ما از تهران به اطراف شهر که جای امن‌تری بود، رفتیم. یادم نمی‌رود که حتی در روزهای سخت موشک‌باران تهران، باز هم بازی و سرگرمی بین ما بچّه‌ها تعطیل نمی‌شد. ما همیشه و در بیش‌تر ساعت‌های روز در حال بازی با بچّه‌های فامیل مشغول بودیم. از «لِی لِی» گرفته تا «یِه‌قُل‌دو‌قُل»، «مار و پلّه» و «کارت بازی» و …
•• آیا این‌روزها کارهایی انجام می‌دهید تا کودک درونتان هم‌چنان پویا باشد؟
ارتباط با کودکان یکی از کارهایی است که به واسطه‌ی تدریس به آن‌ها پیوسته انجام می‌دهم. بازی کردن، نقّاشی کشیدن و کتاب خواندن با بچّه‌ها، هم‌واره به من کمک می‌کند تا کودک درونم زنده و شاداب بماند.
•• به‌عنوان شخصی که در حوزه‌ی کودکان فعالیت می‌کند، درباره‌ی اهمّیت بازی کودکان و کارایی آن در زندگی فردی و اجتماعی‌شان چه نظری دارید.
بازی‌ها گویی تمرین زندگی‌اند، از «خاله بازی»که به نوعی تمرین ارتباط اجتماعی است و بازی «ماروپلّه» که به یادمان می‌آورد که با یک نیش و تلنگر به خیلی عقب برگردیم و دوباره از نو شروع کنیم. یا مفاهیمی مثل برد و باخت و… در بیش‌تر بازی‌ها نهفته است. همه‌ی بازی‌ها، در مقیاس کودکانه به گونه‌ای ناخودآگاه، تمرین خود زندگی‌اند، و صرفا بازی‌ها برای ایجاد سرگرمی نیستند.
•• با بزرگ‌ترها سخنی در زمینه‌ی بازی کودکان دارید؟
به پدرو مادرها پیشنهاد می‌کنم، که کودکان‌تان را به بازی با یک‌دیگر تشویق کنید و به جای کلاس‌های آموزشی زیاد و نامتعارف در سنین پایین، آن‌ها را به ارتباط و بازی با هم‌سالان سوق دهید. چرا که همین بازی‌ها و ارتباط‌ها با کودکان دیگر، می‌تواند مبانی ارتباط اجتماعی در آینده باشد و معنی زندگی را برایشان روشن کند.
•• به نظر شما از بازی و نمایش چه‌قدر می‌توان در زمینه‌ی آموزش استفاده کرد؟
به نظر من، یکی از مهمترین مسایلی که می‌تواند به کودکان شخصیت دهد و آن‌ها را از تنها یا خجالتی بودن نجات دهد، بازی و به‌خصوص نمایش یا تئاتر است.
در واقع به نوعی مسوولیت‌پذیری یا نقش‌دادن به کودکان در نمایش‌ها بسیار در منش و ابراز وجود کردن‌شان کارایی دارد.
•• به‌عنوان پرسش پایانی بفرمایید آیا کارها و بازی‌هایی که در کودکی انجام می‌دادید در شغل امروزتان تاثیرگذار بوده است؟
کودکی من مثل کودکی بسیاری دیگر با بازی و نقّاشی گذشت، تاثیر آن‌را در بزرگ‌سالی به طور مستقیم نمی‌دانم، امّا در هر صورت در حال حاضر من تصویرگر و نقّاش هستم و ممکن است بازی‌ها و مسافرت‌ها و حضور در طبیعت و لذت بردن از آن‌ها من‌را به این‌سو سوق داده باشند، نمی‌دانم!
درباره‌ی نرگس محمدی
نرگس محمدی؛ نقّاش، تصویرگر کتاب و مجلّه‌های کودک و نوجوان، متولد سال ۱۳۵۷ و تحصیل کرده رشته‌ی گرافیک و عضو پیوسته انجمن تصویرگران ایران است.
وی فعالیت حرفه‌ای خود را از سال ۱۳۸۵ آغاز کرده و در نمایشگاه‌های مختلف تصویرگری، نقّاشی، چاپ در داخل و خارج کشور شرکت کرده است.
او برنده‌ی جوایز و برگزیده‌ی مسابقات هنری مانند: برگزیده‌ی مسابقه‌ی تصویرگری بولونیا (ایتالیا) سال ۲۰۱۵، برگزیده‌ی مسابقه‌ی تصویرگری شارجه و دریافت لوح و مدال در امارات۲۰۱۵، برنده‌ی جایزه‌ی دوّم سوگ‌واره‌ی«سرخ و سیاه به رنگ عشق» در بخش تصویرگری در سال ۲۰۱۵ و … شده است. از وی تاکنون بیش از بیست عنوان کتاب تصویرگری به چاپ رسیده است.
