به مناسبت ۲۱ شهریور، روز ملّی سینما
مروری بر فیلم‌های کودک و نوجوان فرشته طائرپور
فرشته طائرپور نامی آشنا در عرصه‌ی سینمای کودک و نوجوان است. او تهیه‌کننده، فیلم‌نامه‌نویس، مدیر تولید و مجری طرح فیلم‌های سینمایی بود. علاوه بر این، او نویسنده و مترجم بود و کتاب‌هایی هم در حوزه‌ی کودک و هم در حوزه‌ی بزرگسال در کارنامه‌ی کاری خود دارد. طائرپور پیش از ورود به سینمای کودک، مدیریت مرکز نگارش ویرایش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را به عهده داشت و مشاور و نویسنده‌ی گروه‌های کودک و نوجوان شبکه‌های اول و دوم سیما بود.
از دیگر افتخارهای این تهیه‌کننده، این است که نخستین داور جشنواره‌ی فیلم‌های کودکان در جشنواره‌های فرانکفورت، قاهره و حیدرآباد بوده است. او اولین سینماگر ایرانی است که در نیم قرن اخیر توانست عضو هیات‌رییسه‌ی سازمان بین‌المللی فیلم‌سازان کودک وابسته به یونسکو (سیفژ) شود.
فرشته طائرپور در مردادماه ۱۴۰۰ بر اثر بیماری کرونا درگذشت. گلپونه، به پاس فعالیت‌های ارزشمند و ماندگار او در عرصه‌ی سینمای کودک، در روز سینما، آثاری را که این تهیه‌کننده تولید کرده است مرور می‌کند:
فیلم گلنار
گلنار، دختربچّه‌ای است که پدر و مادرش را از دست داده و اکنون با مادربزرگ و پدربزرگش زندگی می‌کند. او روزی برای آوردن آب کنار چشمه می‌رود و باد دستمال یادگار مادرش را با خودش می‌برد. گلنار به دنبال دستمال از جنگل سر درمی‌آورد. او که راه را گم کرده است ناچار می‌شود پیش خرس‌ها بماند و در کارهای خانه به آن‌ها کمک کند تا درنهایت راه بازگشتی پیدا کند.
فیلم گلنار در سال ۱۳۶۷ ساخته شده و کارگردان آن کامبوزیا پرتوی است.
فیلم پاتال و آرزوهای کوچک
وحید، پسربچّه‌ای است که آرزوی عجیبی در سر دارد. او دلش می‌خواهد جایش را با پدرش عوض کند تا پدرش به‌جای وحید به مدرسه برود. یک روز وحید موجودی عجیب به نام «پاتال» را از میان کُره‌ی جغرافیایی بیرون می‌آورد. پاتال می‌گوید می‌تواند آرزوهای وحید و خواهر و دوستانش را برآورده کند. با کاری که پاتال می‌کند جای بچّه‌ها و بزرگ‌ترها عوض می‌شود. امّا اوضاع آن‌طور که بچّه‌ها فکرش را می‌کنند پیش نمی‌رود و مشکلات زیادی به بار می‌آید.
پاتال و آرزوهای کوچک در سال ۱۳۶۸ ساخته شده و نویسندگان آن رضا کیانیان و مهدی سجّاده‌چی و کارگردان آن مسعود کرامتی است.
فیلم نان و شعر
مجید، عاشق شعر و کتاب است و در نانوایی کار می‌کند. او یک روز اتّفاقی چند صفحه از کتاب بینوایان را پیدا می‌کند و تصمیم می‌گیرد برای خواندن تمام آن کتاب به کتاب‌خانه برود و کتاب را امانت بگیرد. مسوول کتاب‌خانه، کتاب را به مجید نمی‌دهد چون او عضو آن‌جا نیست. مجید یواشکی یکی از کتاب‌های شوهر خواهرش را برمی‌دارد و به کتاب‌خانه می‌برد تا بتواند به‌جای آن کتاب بینوایان را امانت بگیرد. غافل از این‌که میان صفحات کتابی که یواشکی برداشته یک چک باارزش بوده است.
مجید برای یافتن چک و کتاب، که دست‌به‌دست چرخیده است، تلاش می‌کند و در این بین افراد بسیاری را می‌بیند و اتّفاق‌های جالبی می‌افتد.
نان و شعر در سال ۱۳۷۲ ساخته شده و نویسنده و کارگردان آن کیومرث پوراحمد است. پوراحمد این فیلم را براساس داستانی از مجموعه‌ی قصّه‌های مجید نوشته‌ی هوشنگ مرادی کرمانی ساخته است.
فیلم پسر مریم
رحمان، مؤذن نوجوانی است که در یک روستا زندگی می‌کند. او یک‌روز هنگام اذان گفتن متوجّه می‌شود کشیش روستا می‌خواهد تابلوی جدیدی بالای کلیسا نصب کند. امّا از نردبان می‌افتد و پایش می‌شکند. رحمان تصمیم می‌گیرد به کشیش کمک کند. کشیش به او می‌گوید باید به برادرش ژرژ خبر بدهد که برای نصب تابلو و اجرای مراسم مذهبی به آن‌جا بیاید. رحمان از دوست خود داوود می‌خواهد که از کشیش مراقبت کند تا خودش بتواند به دنبال ژرژ برود.
پسر مریم در سال ۱۳۷۷ ساخته شده و نویسنده و کارگردان آن حمید جبلی است.
فیلم یکی بود یکی نبود
روزی نامه‌ای عجیب به دست پدر یک خانواده می‌رسد. نامه از طرف کودکی بیمار است و از آن‌ها خواسته شده که به او کمک کنند. پدر گمان می‌کند نامه تنها یک شوخی است. بنابراین آن را جدّی نمی‌گیرد. امّا در راه سفر به شمال اتّفاق‌هایی می‌افتد که همه‌چیز را تغییر می‌دهد. آن‌ها پس از گذر از تونل به باران شدیدی می‌خورند و برای در امان ماندن از باران به کلبه‌ای که در آن نزدیکی است می‌روند.
یکی بود یکی نبود محصول ۱۳۷۹ است. نویسنده‌ی این اثر ایرج طهماسب و حمید جبلی و کارگردان آن نیز ایرج طهماسب است.
فیلم وقتی همه خواب بودند
بی‌بی‌سلیمه، مامای پیر روستاست و سال‌ها منتظر بوده تا نوبت سفر حج به او برسد. امّا وقتی نوبتش فرامی‌رسد، معلوم می‌شود نمی‌تواند به سفر برود. هیچ‌کس نمی‌تواند این خبر بد را به بی‌بی بدهد. در این میان، بچّه‌های روستا تصمیم می‌گیرند بی‌بی را به آرزویش برسانند و خودشان او را به سفر مکّه بفرستند.
وقتی همه خواب بودند محصول سال ۱۳۸۴ است. نویسنده و کارگردان این فیلم فریدون حسن‌پور است. این فیلم در جشنواره‌ها درخشید و فرشته طائرپور در بیست و چهارمین جشنواره‌ي فیلم فجر سیمرغ بلورین بخش سینمای معناگرا را برای آن دریافت کرد.
فیلم نیلوفر
نیلوفر، دختر عراقی نوجوانی است که آرزو دارد در آینده پزشک بشود. امّا طبق رسوم روستا، پدر تصمیم می‌گیرد که نیلوفر ازدواج کند. همه‌ی اطرافیان تلاش می‌کنند نیلوفر را راضی کنند تا ازدواج کند امّا عموی چوپان او نگاه دیگری دارد. عمو در زندگی نیلوفر نقش پررنگی دارد و در نهایت آن‌ها باهم ماجرای متفاوتی را در این فیلم رقم می‌زنند.
نیلوفر در سال ۱۳۸۷ ساخته شده و محصول مشترک ایران و فرانسه است. نویسنده و کارگردان این اثر سابین ژمایل است.
فیلم نخودی
نخودی درباره‌ی یک کارگردان تئاتر عروسکی است که در کارهایش ناموفق است و این موضوع باعث می‌شود او هربار کوچک و کوچک‌تر شود. امّا او درنهایت با نخودی آشنا می‌شود. نخودی یکی از اهالی سرزمین قصّه‌هاست و به کارگردان می‌گوید باید چه کار کند تا موفق شود.
نخودی در سال ۱۳۸۸ ساخته شده و کارگردان آن جلال فاطمی است. فرشته طائرپور نیز در کنار جلال فاطمی نویسندگی این اثر را به عهده داشته است.
علاوه بر فیلم‌هایی که مرور شد، فرشته طائرپور آثار دیگری در حوزه‌ی بزرگسال در کارنامه‌ی خود دارد. از جمله‌ی این آثار آینه‌های رو‌به‌رو، سازهای ناکوک، خداحافظ دختر شیرازی و زن دوم است. شما می‌توانید برخی از آثار طائرپور را در پلتفرم فیلیمو تماشا کنید.
بیشتر در این‌باره بخوانید:
|
