همه چیز درباره‌ی گرمازدگی کودکان
یکی از مشکلات و خطرهایی که با شروع گرما در فصل تابستان کودکان را تهدید می‌کند گرمازدگی است. گرمازدگی به دنبال مصرف ناکافی مایعات و کم‌آبی بدن رخ می‌دهد.
زهرا بابایی؛کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی مادر و کودک، با ما درباره‌ی گرمازدگی کودکان در گلپونه صحبت می‌کند. وجود آب در بدن هر انساني برای تمام عملکردهای حیاتی او ضروری است. بدیهی است که هرچه میزان فعالیت بچّه‌ها در خانه و به‌خصوص در فضای آزاد بیشتر باشد و یا اگر کودکی در معرض گرما قرار گیرد، دمای بدنش افزایش می‌یابد و میزان تعریق بدن هم بیشتر می‌شود. پس برای جبران آب از دست رفته به‌علت تعریق، حتما باید در طول روز از مایعات به‌ویژه آب کافی استفاده کرد.
علائم کم آبی در بدن کودکان شامل:
• خشکی دهان • بی‌حالی • سرد شدن پوست بدن • تغییر رنگ پوست و یا رنگ‌پریدگی در آن‌ها است.
عواملی که خطر گرمازدگی را افزایش می‌دهند:
• پوشش زیاد لباس • فعالیت فیزیکی زیاد همراه با عدم دریافت مایعات کافی
برای این‌که بدن کودکان از در طول زمان رشد از آب کافی برخوردار باشد رعایت چند نکته در این‌باره مهم و ضروری است:
• مصرف آب و مایعات فراوان.لازم است بدانيد كه آب مناسب برای مصرف کودکان باید تازه باشد.
• مصرف انواع میوه‌های تازه‌ی فصل به‌خصوص میوه‌هایی هم‌چون طالبی و هندوانه
• استفاده از سبزجات در طبخ غذاها
• استفاده از انواع سالادهای حاوی کاهو، گوجه فرنگی، خیار، انواع کلم و … در کنار غذا
میان وعده‌های مناسب در این فصل شامل موارد زیر هستند:
• انواع میوه های تازه‌ی فصل
• بستنی‌های یخی خانگی با پوره و یا تکه‌های میوه‌های تازه
• اسموتی و یا شیک میوه‌های تازه
• اضافه کردن قطعه‌های میوه و سبزیجات معطر به آب
• آب میوه‌های مختلف: مثل آب طالبی، هندوانه و …
• مخلوط شیر و یخ با میوه‌های مورد علاقه کودک : مثل شیر طالبی، شیر توت فرنگی، شیر موز و …
• ژله بستنی و ژله‌های میوه‌ای
• شربت‌های خانگی کم شیرین
• مصرف این میان وعده‌ها علاوه بر تامین نیازهای بدن کودکان موجب تقویت سیستم ایمنی جهت مقابله با بیماری‌ها، چه در فصل تابستان و چه در زمستان است.
• لازم به ذکر است شست‌و‌شوی خوب و دقیق میوه‌ها و سبزیجات در فصل تابستان و با وجود ویروس کرونا، از اهمیت بالایی در سال جاری برخوردار است.
• همیشه به یاد داشته باشید میوه‌ها را حتما به صورت شسته در یخچال و یا مکان‌های مورد دسترس کودک قرار دهید تا به‌صورت نشسته مصرف نگردد.
اقدام‌های اولیه در هنگام گرمازدگی
• کودک را به درون سایه منتقل کنید.
• لباس کودک را آزاد کنید یا در بیاورید.
• کودک را به خوردن و آشامیدن تشویق کنید.
• کودک را در یک حَمّام خنک با آب ولرم شستشو دهید.
• در صورتی که کودک شما خیلی بی‌حال باشد (تا جایی که قادر به خوردن و آشامیدن نباشد) ممکن است نیاز به دریافت مایعات از راه دریافت سِرُم داشته باشد. در این‌صورت حتما به پزشک مراجعه کنید.
• اگر درمان گرمازدگی به تاخیر بیفتد ممکن است بسیار خطرناک و کشنده باشد.
راه های ساده برای پیش‌گیری از گرمازدگی
• اگر کودکان در معرض تابش مستقیم نور آفتاب قرار دارند، باید به پوست، صورت و دست‌های آن‌ها کرم ضد آفتاب مخصوص کودکان بزنید. (برای استفاده از کرم‌های ضد آفتاب کودکان، با پزشک متخصص پوست مشورت کنید.)
• بین ساعت ۱۰صبح تا ۲ بعدازظهرکه نور خورشید مستقیم‌ترین حالت خود را دارد، کودکان را کمتر در مکان‌های بیرون از خانه قرار دهید.
• به کودکان لباس‌های رنگ روشن و نخی بپوشانید.
• لباس‌های آستین‌دار و شلوارک‌های بلند جهت جلوگیری از آفتاب سوختگی بازوها و پاها مناسب‌تر از لباس‌های آستین حلقه‌ای و شورت است.
• کفش‌های دارای منافد(صندل) در فصل تابستان، برای عبور جریان هوا و جلوگیری از عرق کردن پاها مناسب‌تر از کفش‌های جلوبسته هستند.
• پوشیدن جوراب به جذب عرق پا کمک می‌کند و خشک نگه داشتن پاها جهت جلوگیری از عفونت‌های قارچی پوست موثر است.
• در فضاها و مکان‌های بازی حتما از کلاه‌های لبه‌دار و هم‌چنین عینک مخصوص آفتاب برای کودکان استفاده کنید.
• همیشه در محیط‌های بیرون از خانه، به همراه خود بطری آب، نوشیدنی خنک و میوه‌های تازه همراه داشته باشید.
• سعی کنید کودکان بیشتر در سایه و دور از تابش نور آفتاب بازی کنند.
• در هوای خیلی گرم از بازی‌هایی که جنب و جوش زیاد دارند پرهیز کنید.
• در صورت عرق کردن کودکان، آن را با یک حوله نرم پاک کنید تا منافذ پوست برای عبور دادن و خروج گرما از بدن باز بمانند.
• بعد از بازی در هوای گرم باید کودک‌تان را با دوش آب گرم بشویید تا مواد زاید عرق پاک شود و محل رویش باکتری‌ها و قارچ‌ها نباشد.
صفحه‌ی زهرا بابایی، کارشناس‌ارشد تغذیه و رژیم‌درمانی کودکان و نوجوانان در اینستاگرام:
koodak.feeding@
