گفت‌وگو با ابوالفضل جغتایی، نوجوان فعّال محیط‌زیست
چطور علاقه به اژدها به حفظ طبیعت منجر می‌شود؟!
«پسر سبز ایران» یا «کوچک‌ترین جانورشناس ایران»، لقب‌های ابوالفضل است. ابوالفضل جغتایی را با فعالیت‌های محیط‌‌زیستی‌اش در اینستاگرام می‌شناسیم. او از وقتی ۵ ساله بود به دنیای جذاب حیوان‌ها و حیات‌وحش پا گذاشت و دیگر از آن بیرون نیامد. چون حیات‌وحش به دغدغه‌ی او تبدیل شد و برای همین تصمیم گرفت اطلاعاتش را در فضای مجازی با هم‌سالان و حتی بزرگ‌ترها در میان بگذارد تا آن‌ها هم درباره‌ی حیات‌وحش بیش‌تر بدانند.
نشریه کودک گلپونه، به مناسبت ۲ اردیبهشت (۲۲ آوریل)، روز جهانی زمین پاک، با پسر سبز ایران درباره‌ی زندگی و دغدغه‌هایش صحبت کرده است.
گفت‌وگو: یاسمن رضاییان
پای یک اژدها درمیان است!
ابوالفضل می‌گوید همه‌چیز با یک انیمیشن شروع شد. وقتی ۵ سالش بود اژدهایی را در یک انیمیشن دید و حسابی عاشقش شد! امّا بعد فهمید اژدها واقعیت ندارد و خیالی است. برای همین تصمیم گرفت سراغ دایناسورها برود و درباره‌ی آن‌ها مطالعه کند. ابوالفضل در ۹ سالگی دیگر جدی‌جدی داشت درباره‌ی حیات‌وحش می‌خواند و به نظرش خوب می‌شد اگر دایناسورها هنوز از بین نرفته بودند و می‌شد از نزدیک آن‌ها را دید!
وقتی بچّه‌ها و پدر و مادرها در اینستاگرام از او سؤال می‌کنند…
ابوالفضل می‌گوید علاقه به دایناسورها و مطالعه درباره‌ی حیات‌وحش برایش خیلی مفید بوده. چون در این مسیر، دانش خود او روزبه‌روز بیش‌تر شده و با فعّالیتی که داشته توانسته اطّلاعات بسیار زیادی درباره‌ی حیات‌وحش به دیگران و ازجمله بچّه‌ها بدهد. او می‌گوید: «بچّه‌ها یا والدین‌شان در اینستاگرام به من پیام می‌دهند و درباره‌ی حیات‌وحش می‌پرسند و این حس خیلی خوبی به من می‌دهد. چون احساس می‌کنم بقیه هم کم‌کم متوجّه می‌شوند باید به حیات‌وحش اهمیت بدهند.»
البته خواندن و خواندن و خواندن، هدف ابوالفضل نیست. او تصمیم دارد در آینده خودش هم کتاب‌هایی درباره‌ی حیات‌وحش بنویسد. چون باور دارد وقتی همه‌ی این فعالیت‌ها کنار هم قرار بگیرند، یعنی کار مفیدی برای حیات‌وحش انجام داده است و می‌تواند احساس رضایت کند.
همه‌ی بچّه‌ها می‌توانند با کارهایی خیلی ساده به طبیعت کمک کنند. مثلاً این‌که در طبیعت آشغال نریزند و اگر می‌توانند آشغال‌هایی را که در طبیعت رها شده جمع کنند. یا اگر والدین‌شان در جاده با سرعت بالا رانندگی می‌کنند از آن‌ها بخواهند سرعت‌شان را کم کنند چون ممکن است حیوانی از عرض جاده عبور کند و با ماشین برخورد کند
این سبک زندگی سختی‌ها و خطرهای خودش را دارد!
شاید مخاطبان اینستاگرامِ ابوالفضل فکر کنند او راحت و آسوده در خانه نشسته است و کتاب می‌خواند و اطّلاعاتش را به اشتراک می‌گذارد. امّا این‌طور نیست. زندگی ابوالفضل خطرهای خاص خودش را هم دارد!
او می‌گوید در طبیعت خطرهای زیادی وجود دارد و برای همین لازم است با یک فرد آگاه، به طبیعت برود. تازه، در طبیعت باید گرما و سرما را تحمل کند، گرسنگی بکشد، صبح زود بیدار شود و کلّی راه برود، آن‌قدر زیاد که گاهی پاهایش تاول می‌زنند. برای درس‌های مدرسه هم که نمی‌تواند کم بگذارد! پس گاهی ناچار می‌شود درس‌ها را جلوتر از سایر هم‌کلاسی‌هایش بخواند تا از مدرسه عقب نماند. و البته، مطالعه‌کردن پیوسته و با برنامه هم که سختی‌های خودش را دارد.
تا به حال با کاغذهای باطله کتابخانه ساخته‌اید؟
از بین رفتن یک گونه یعنی آسیب‌دیدن چرخه‌ی طبیعت
امّا چرا طبیعت این‌قدر برای ابوالفضل مهم است؟ حالا که مطالعات او درباره‌ی طبیعت و حیات‌وحش زیاد شده، فهمیده است اگر به حیوان‌ها آسیب وارد شود یا یکی از گونه‌ها از بین برود، چرخه‌ی طبیعت به‌هم می‌ریزد.
ابوالفضل می‌گوید: «وقتی چرخه‌ی طبیعت به‌هم بریزد اوّلین ضررش به خود انسان می‌رسد. هرچند قبل از این‌که در حفاظت از طبیعت بخواهیم به فکر خودمان باشیم، باید به خود موجودها و حیوان‌ها فکر کنیم. آن‌ها آن‌قدر دوست‌داشتنی هستند که ما نمی‌توانیم مواظب‌شان نباشیم. در واقع، علاقه به طبیعت در وجود همه‌ی ماست و هرکس که انسانیت دارد حیوان‌ها و طبیعت را هم دوست دارد.»
کمک‌کردن به طبیعت با ساده‌ترین کارها
ابوالفضل می‌گوید: «همه‌ی بچّه‌ها می‌توانند با کارهایی خیلی ساده به طبیعت کمک کنند. مثلاً این‌که در طبیعت آشغال نریزند و اگر می‌توانند آشغال‌هایی را که در طبیعت رها شده جمع کنند. یا اگر والدین‌شان در جاده با سرعت بالا رانندگی می‌کنند از آن‌ها بخواهند سرعت‌شان را کم کنند چون ممکن است حیوانی از عرض جاده عبور کند و با ماشین برخورد کند.
امّا بزرگ‌ترها هم باید در حفظ طبیعت نقش داشته باشند. مثلاً در طبیعت آتش روشن نکنند و به جایش از اجاق مخصوص طبیعت‌گردی استفاده کنند. یا این‌که در سفر و در ماشین، همیشه کیسه‌ای همراه داشته باشند تا زباله‌هایشان را داخل آن بریزند و در طبیعت رها نکنند.»
وقتی چرخه‌ی طبیعت به‌هم بریزد اوّلین ضررش به خود انسان می‌رسد. هرچند قبل از این‌که در حفاظت از طبیعت بخواهیم به فکر خودمان باشیم، باید به خود موجودها و حیوان‌ها فکر کنیم. آن‌ها آن‌قدر دوست‌داشتنی هستند که ما نمی‌توانیم مواظب‌شان نباشیم
همه‌ی ما کنار هم هستیم
ابوالفضل تا به‌حال مجری چند برنامه‌ی تلویزیونی با موضوع محیط‌زیست بوده. او می‌گوید فکر می‌کند با این اجراها توانسته تاثیرهای خوبی روی بچّه‌های هم‌سن و سال خودش بگذارد.
او می‌گوید: «حالا دیگر بعید می‌دانم هیچ‌کدام از دوستان من به حیوان‌ها آسیب بزنند چون به آن‌ها علاقه‌مند شده‌اند. وقتی می‌بینم این‌همه بچّه‌ی هم‌سن من به طبیعت و حیات‌وحش علاقه‌مند شده‌اند و به آن اهمیت می‌دهند حس خوبی پیدا می‌کنم. چون می‌دانم در مسیری که در آینده می‌رویم همه همراه هم هستیم.»
